Телевизийн захиралаас төрийн ордонд заларсан Ч.Номин МАН дотроо хамгийн бэл бэнчинтэй нь. Унаган хотынх гэж зиндаархдаг тэрбээр Соёлын сайдын тамга гардаад дөрвөн жилийн нүүрийг үзэж байна. Энэ өндөр албан тушаалыг хашиж байх хугацаандаа олон ч асуудалд нэр нь цоллогдож байв. Тухайлбал, Тохой зэрэгцэн суугаа гишүүддээ төмс тарааж, Улсын төсвийн 8.3 тэрбум төгрөгөөр Соёлын эрхийн бичиг тараах, Ч.Номингийн хаамарал бүхий Тэрэлжсүйх ХХК нь улсын төсвөөс санхүүждэг гэх мэтчилэн. Ёстой нөгөө хүрээний бузрыг ухвал далай гэдэг шиг...
Төрийн босгоор алхахдаа тангаргаа хэрхэн өргөхөө мэдэхгүй байсан Ч.Номин одоо толгой гэдийх сэхээтэй болжээ. Түүний хариуцаж буй салбартай холбоотой мэдээ мэдээлэл авах гэсэн хэвлэлийн байгууллагуудад биеийн хэлэмжээрээ эсэргүүцэл, эгдүүцлээ илэрхийлдэг болж. Тодруулбал, Соёлын сайд Ч.Номингийн Newsroom.mn сайтад ярилцлага өгч байх үедээ гаргаж буй үйлдлүүд нь ард түмэн болон сэтгүүлчийг дорд үзэж буй ёс зүйн том зөрчил юм. Түүний энэ үйлдэлд иргэд, олон нийт ч эгдүүцэн, зэвүүцэж байна.
УИХ-ын гишүүний үндсэн хуулинд ёс зүйн хэм хэмжээ, зарчмыг тодорхой зааж өгсөн байдаг. Хуулийн заалтыг дурьдвал,
Гишүүний ёс зүйн хэм хэмжээ
2.1.Гишүүн ард түмнийхээ элчийн хувьд бүрэн эрхийнхээ хугацаанд дараах ёс зүйн хэм хэмжээг сахин мөрдөнө:
2.1.1.нийт иргэн, улсын ашиг сонирхлыг эрхэмлэх;
2.1.2.төрт ёс, түүх, соёлынхоо уламжлалыг хүндэтгэх;
2.1.3.Үндсэн хууль, хууль ёсыг дээдлэн сахиж биелүүлэх;
2.1.4.авлига, ашиг сонирхлын зөрчлөөс ангид байх;
2.1.5.биеэ авч явах, шударга байдлаараа үлгэр дуурайл үзүүлэх гэж тусгагдсан байдаг. Гэтэл ард түмний элч болсон сайд, гишүүд нь Үндсэн хуулинд заагдсан хуулиа ч дагаж мөрдөх чадамжгүй, оюуны доройтолтой болж.
Тэгвэл үүнийг биеийн хэлэмжээр хэрхэн тодорхойлж болох талаар хүргэж байна. Хүний биеийн хэлэмж тухайн хүний талаар маш их зүйлийг өгүүлж байдаг. Ялангуяа улс төрийн лидерүүдийг мэтгэлцээн, сонгуулийн уулзалт, томоохон хэмжээний айлчлал, хурал зөвлөгөөний үеэр биеийн хэлэмжид нь тулгуурлан илэрхийлэх гэсэн санаа бодол, сэтгэл хөдлөл, харилцааны үнэлэмжийг нь тодорхойлж болдог.
Тухайлбал улс төрчдийн биеийн хэлэмжийг гарын хөдлөл, биеийн ерөнхий төрх байдал болон харцнаас нь таних боломжтой аж. Нэг үгээр биеийн хэлэмж бол улс төрчдийн хүчирхэг хэрэгсэл юм. Тухайлбал гарын дохио, биеийн байдал, харц тулгарах зэрэг нь биеийн хэлээр харилцах хамгийн сайн арга.
ГАР БАРИХ НЬ ИТГЭЛЦЛИЙГ ХАРУУЛДАГ
Улс төрчид гар барих нь итгэл, хүндэтгэлийг илэрхийлдэг аж. Дипломат биеийн хэлэмжээр бол уулзаж буй хүнтэйгээ хэрхэн гар барих нь уулзаж буйдаа баяртай байгаа, өөртөө итгэлтэй, ярилцахдаа таатай байх болно гэдгээ илэрхийлж буй биеийн хэлэмж юм. Гэвч Соёлын сайд Ч.Номинд гар барих нь байтугай үсээ хаялан зогсоно.
ХҮМҮҮСИЙН ХАЖУУД ДООШОО, ДЭЭШЭЭ ХАРАХ
Ийм үйлдэл нь харилцаж буй хүнээ үл тоомсорлож байгааг илтгэнэ. Угтаа дипломат хүн ярилцагчийнхаа ярианд хариу үйлдэл үзүүлэх нь хүндэтгэсэн биеийн хэлэмж ажээ. Жишээ нь, нүд рүү нь харах, толгой дохих, инээмсэглэх, мөн түүнчлэн нэгэнтэй ярилцаж байхдаа толгойгоо бөхийлгөлгүй нүдээрээ амь холбоо тогтоох нь чухал байдаг.
Сэтгэгдэл (5)